Buluş, insan vücudunda meydana gelen anatomik bozuklukların tedavisinde, desteğe ihtiyacı olan kasları ihtiyacı doğrultusunda destekleyerek vücudu normal anatomik pozisyona alabilen vücut ortezi ile ilgilidir.

Buluş konusu vücut ortezinin diğerlerinden farkı dinamik olması, anatomik bozukluğu tedavi etmeye yönelik kullanılabilmesi ve hastanın ortezi ile beraber aktif şekilde yaşama katılabilmesini sağlamasıdır.

Günümüzde sağlık alanında kullanılmakta olan ortezlerin büyük bir bölümü statik pozisyonlama yaparak anatomik bozukluğun ilerlemesini engelleme amaçlı kullanılmaktadır.

Statik ortezlerin bu tür dezavantajlarını gidermek için; dinamik vücut ortezi geliştirilmiştir. Ancak mevcut dinamik vücut ortezlerinde,   vücudun kimi bölümleri çalıştırılamamakta, bazı bölümler ihmal edilmektedir. Çünkü statik özelliktedirler. 

Fakat üretilen bu ortezlerde vücudun kimi bölümlerini çalıştırmakta kimi bölümlerini ise ihmal etmektedir.

Vücut Ortezin Dinamik Özelliği

Buluş konusu dinamik vücut ortezinde ise, tüm vücut bir bütün olarak ele alınmış olup vücudumuzun birçok anatomik yapısı göz önüne alınmıştır.

Buluş konusu dinamik vücut ortezinin önceden kullanılanlardan farkı dinamik olması, anatomik bozukluğu tedavi etmeye yönelik kullanılabilmesi ve hastanın ortezi ile beraber aktif şekilde yaşama katılabilmesini sağlayabilmesidir.

Bugün tüm dünya engelli bireylerin tedavisinde bireyin mümkün olduğu kadar aktif şekilde tedaviye katılmasının yararının farkına varmış ve neredeyse tüm tedavi modellerinde hasta aktif hale getirilmeye çalışılmaktadır. Buluş konusu ortezin en önemli özelliği dinamik olmasıdır.

Dinamik Vücut Ortezinin Mantığı

Buluş konusu ortez, mantık olarak vücudumuzda desteğe ihtiyacı olan kasları ihtiyacı doğrultusunda destekleyerek vücudu normal anatomik pozisyona alma esasına dayanmaktadır. Temel hedef tedavi süreci boyunca desteklenen bölgelerdeki kasları kuvvetlendirmekte, bu kaslara normal hareket paternini öğretmekte ve en sonunda da destek ortadan kalktığında kasın fonksiyonel olarak hareket edebilmesini sağlamaktadır.

Buluş konusu dinamik vücut ortezinin daha iyi anlaşılmasına yardımcı olan şekiller ile ilgili açıklamalar aşağıdadır:

Buluş konusu dinamik vücut ortezinin daha iyi anlaşılmasına yardımcı olan şekillerde geçen parça numaralarının kısa tanımları aşağıdadır:

1- Ayak bileği  kısmı

2- Pelite tabanlık (1.1)

3- Diz kısmı

4-  Kalça kısmı

5-  Göğüs bel kısmı

6- Kollar, el ve baş kısımları

7- Kanca

Buluş konusu dinamik vücut ortezimiz; ayak bileği, diz, kalça, göğüs-bel bölgesi, kollar, el  ve baş kısımlarından oluşmaktadır.

Dinamik Vücut Ortezi Pelite Tabanlık

Dinamik vücut ortezinin ayak bileği kısmı; kösele bir patiğin içine oturtulan “pelite” tabanlıktan oluşmaktadır. Pelite tabanlık  buluş konusu dinamik vücut ortezinin en önemli parçasıdır. Bilindiği üzere insan ayağı üç düzlemden oluşmaktadır. Hastaların neredeyse tamamı bu üç düzlemde de sorun yaşamaktadır. Pelite tabanlık  ile tüm bu düzlemler desteklenerek ayağa hem uygun duyu girdisi hem de destek sağlanmaktadır.

Pelite tabanlığın  özelikleri nelerdir, buluşun neresinde, nerelerle bağlantılıdır? Ne yapıldığında hem üç düzlemi desteklemek suretiyle ayağa uygun duyu girdisi  ve destek sağlamaktadır.

Dinamik vücut ortezinin diz kısmı ( ); bilindiği üzere diz kapağı diz hareketlerinin ne kadar yapılabileceğini belirleyen herhangi bir kemikle eklem yapmayan bir kemiktir. Diz kapağı olması gereken yerde değilse bir çok diz hareketi yapılamamaktadır. Bu bilgiden yola çıkarak buluş konusu ortezimiz diz kapağını gereken konuma alıp sabitleyebilmektedir. Ayrıca ayak bileğine de destek sağlayan kancalar  bu bölüme bağlanmaktadır.

Diz kapağı  olması gereken yerde olmadığı durumlarda, diz kapağını gereken konuma alıp nasıl sabitleme işlemi yapmaktadır. Bu gereken konuma alan parçalar ve aldıktan sonrada sabitleyen parçalar nelerdir. Bunlar bu işlemi ne zaman ve nasıl yapmaktadır.

Dinamik vücut ortezinin kalça kısmı

Dinamik vücut ortezinin kalça kısmı; kalça bölgesi kaslarını saran onlara bir miktar basınç uygulayan ve gereken desteği sağlayan bu bölüm aynı zamanda bacaklarla gövdeyi birbirine bağlıyor.

Kalça kaslarını saran kısım neresidir, sardıktan sonra basıncı hangi parçalarla ve nasıl uygulamaktadır, gereken desteği neye göre belirlemektedir, hangi parçalar ile bacaklar ile gövdeyi birbirine bağlamaktadır.

Dinamik vücut ortezinin göğüs-bel kısmı

Dinamik vücut ortezinin göğüs-bel kısmı ( ); bu bölgede postürü desteklemek ve anatomik pozisyonu sağlamak için gerekli kaslara destek veren bir sistem düşünülmüştür.

Postürü nasıl desteklemekte, anatomik pozisyonu nasıl sağlamakta bunları yapan parçalar nelerdir ve bu parçaların birbiriyle olan ilişkisi nedir, kaslara hangi parçalar ile destek sağlamaktadır.

Dinamik vücut ortezinin kollar kısmı

Dinamik vücut ortezinin kollar kısmı ( ); kollarda bulunan anatomik bozuklukları uygun pozisyonda destekleyip aktif olarak çalışılarak bu sorunların giderilmesi planlanmıştır.

Kollarda bulunan anatomik bozuklukları uygun pozisyonda nasıl desteklemekte, hangi parçaları kullanmakta, aktif olarak çalışılarak ne kastedilmektedir. Aktif çalıştıktan sonra bu bozukluklar nasıl giderilmektedir.

Dinamik vücut ortezinin eller kısmı

Dinamik vücut ortezinin eller kısmı : el bölgesi buluş konusu ortezin en önemli bölgelerinden birisidir. Çünkü elin rehabilitasyonu hem zor hem de zahmetlidir. Bunun sebebi küçük kas gruplarından oluşması ve her birinin dikkate alınmasının gerekmesidir. Bu noktadan yola çıkarak tasarladığımız el bölgesi tüm kasları ayrı ayrı destekleyip çalışılmasına olanak tanımaktadır. Bu şekilde bir ortez henüz üretilmemiştir.

El bölgesi tüm kasları ayrı ayrı hangi parçalar ile nasıl desteklenmektedir. Bu desteklenen parçalarının bir birleri ile olan ilişkileri, fonksiyonları nelerdir.

Dinamik vücut ortezinin baş kısmı

Dinamik vücut ortezinin baş kısmı (?); baş kontrolü gelişimsel olarak ilk kazanılması gereken durumdur. Bireyin oturabilmesi, ayağa kalkabilmesi için baş kontrolü öncelikli olarak kazandırılmalıdır. Bu yüzden ortezimizde baş kısmı da diğer bölümlerinde olduğu gibi gerekli anatomik destek ve pozisyonlamalar düşünülerek tasarlanmıştır.

 

Abdülkerim Değirmenci
Fizyoterapist  – Kurucu
Sağlıklı Yaşam Koçu